Chưa bao giờ phân biệt chủng tộc cùng những làn sóng phản đối lại dữ dội đến như vậy trên thế giới. Đã có rất nhiều sự thay đổi về nhìn nhận cũng như hành vi, và trong những chuỗi ngày lịch sử này thì có một vấn đề đang trở nên nổi cộm và đáng suy ngẫm trong cộng đồng văn hóa Hip Hop và đường phố.
Chắc hẳn những Hip-Hopper những người yêu văn hóa đường phố tại Việt Nam chúng ta đều đã quá quen thuộc với thuật ngữ “Urban” – một thuật ngữ mà chúng ta đã và đang tự hào với nó cũng như cho nó là nơi dành cho chúng ta. Nhưng ẩn sau thuật ngữ đó lại là một quá trình lịch sử cay đắng mà chúng ta đã không được tìm hiểu và thấu hiểu như những gì chúng ta đã biết.
Ngày hôm nay, hãy cùng vanhoaduongpho.com cùng cập nhật tình hình thế giới với thuật ngữ “Urban” này.
Các hãng thu âm lớn, đài phát thanh và thậm chí cả giải Grammy danh giá đang xóa bỏ thuật ngữ “Urban” khỏi các danh mục giải thưởng vì sự bình đẳng chủng tộc ở Hoa Kỳ. Điều này báo hiệu cho một sự sụp đổ của thuật ngữ “Urban” - một thuật ngữ công nghiệp đã được sử dụng bấy lâu nay. Một từ mang định kiến và làm thiệt thòi cho các nhạc sĩ da đen trong nhiều thập kỷ.
Ý nghĩa ban đầu của thuật ngữ “Urban” bắt nguồn từ “Urbanas” tiếng Latinh vào những năm 1610. Thuật ngữ này được dùng như một danh từ nhằm ám chỉ đến những “người dân” và “cuộc sống” tại các thành phố. Nó bắt đầu thay đổi vào cuối thế kỷ 20, dựa trên tài liệu tham khảo, thì thuật ngữ “Urban” này được đề xuất cho người Mỹ gốc Phi.
Trong các dự án của liên bang như chương trình cải tạo đô thị Đạo luật nhà ở, được thành lập vào năm 1949 và kéo dài đến đầu những năm 1960, thuật ngữ “Urban” được sử dụng ám chỉ cho các khu ổ chuột, là nơi được nhắm mục tiêu cơ bản cho người nghèo và người da màu tập trung. Chính điều này đã làm sâu sắc thêm khả năng hoán đổi của thuật ngữ “Urban” và “Black” trong từ vựng công cộng.
Vào giữa những năm 1970, thuật ngữ “Urban” xuất hiện lần đầu tiên trong thế giới âm nhạc được phát sóng trên đài phát thanh New York, DJ Frankie Crocker đã mô tả âm nhạc đa dạng mà anh ấy đang chơi “Những gì đang diễn ra ở đô thị?” hay “đô thị đương đại – Urban contemporary”.
Trước khi được đặt tên bởi Crocker, “Urban radio” đã đóng một vai trò quan trọng trong các phong trào dân quyền vào thập niên 1960. Là đài phát thanh tập hợp khán giả tham dự các cuộc biểu tình và giới thiệu các nhạc sĩ da đen mới đến với rộng rãi công chúng.
Theo thời gian, thuật ngữ “Urban” đã bắt đầu được sử dụng như một “nhãn mác” để gắn với gần như tất cả các nghệ sĩ da đen và đài phát thanh dành cho người da đen. Khi các nhạc sĩ da đen mở rộng sang các thể loại khác và phong cách mới cùng với sự thành công của họ thì thay vì sử dụng thuật ngữ “Black”, thuật ngữ “Urban” được các giám đốc điều hành của các đài phát thanh da đen mang ra sử dụng để dễ dàng hơn trong việc bán quảng cáo.
Mặc dù ngành công nghiệp âm nhạc đã tranh luận về ý nghĩa thay đổi của thuật ngữ “Urban” trong nhiều thập kỷ, nhưng vấn đề này đã trở nên đặc biệt nóng lên gần đây khi các giám đốc điều hành âm nhạc và các nghệ sĩ hàng đầu đặt câu hỏi tại sao nó vẫn được sử dụng cũng như cần chấm dứt việc này.
“Tôi ghét và coi thường từ Urban” từ Sam Taylor - giám đốc điều hành của Kobalt Music Group, đã nói vào năm 2018. “Từ đó có nghĩa là thu nhập thấp, không an toàn, v.v. Vì vậy, khi bạn nói nhạc Urban, với tôi, nó cho tôi hiểu là bạn đang nghĩ rằng nó cần phải được xây dựng lại.”
Warner Music Group, một trong ba công ty thu âm lớn của Mỹ cùng IHeartMedia, đài phát thanh lớn nhất của đất nước, đã mới tuyên bố rằng cả hai sẽ ngừng sử dụng thuật ngữ “Urban” để phân loại nhạc do các nghệ sĩ da đen tạo ra và sẽ sử dụng thuật ngữ Hip-Hop hay R&B để thay thế. Republic Records mới đây cũng đã làm mưa làm gió khi cấm các thành viên trong việc mô tả các phòng ban, chức danh nhân viên và thể loại âm nhạc trong một bài đăng trên Instagram vào ngày 5 tháng 6 tuyên bố: “Chúng tôi khuyến khích phần còn lại của ngành công nghiệp âm nhạc tuân theo”. Những hành động này diễn ra sau hai tuần biểu tình và gia tăng sự thúc đẩy cho sự bình đẳng được châm ngòi bởi cái chết của George Floyd.
Bên cạnh đó, rất nhiều nghệ sĩ đã phàn nàn trong những năm gần đây rằng các hạng mục Giải thưởng Grammy, bao gồm một số sử dụng thuật ngữ “Urban” là phân biệt chủng tộc và ngăn các nghệ sĩ da đen được xem xét, tham gia cho các hạng mục lớn hơn như Album hay nhất.
Sau khi mang về giải thưởng Album Rap hay nhất năm 2020 Grammy, Tyler the Creator đã mô tả chiến thắng của mình một cách nửa đùa, nửa thật đầy châm chọc khi nói với báo chí: “Một mặt, tôi rất biết ơn những gì tôi làm đã được công nhận trong một thế giới như thế này, nhưng cũng thật tệ là bất cứ khi nào chúng tôi, ý tôi là những người trông giống tôi (Black), khi chúng tôi làm bất cứ điều gì với âm nhạc, họ (Grammy) đều luôn đưa nó vào thể loại “Rap” hay “Urban”.
Khi thế giới thay đổi, cộng đồng chúng ta thay đổi thì bản thân chúng ta, những người đang học, đang trải nghiệm, đang sống, đang xây dựng nền văn hóa này cũng cần phải thay đổi. Sẽ là một lời chia tay ray rứt với thuật ngữ "Urban" khi nó đã gắn với rất nhiều thứ xung quanh ta nhưng đó là một điều tôn trọng tối thiểu dành cho những người đi trước, những người đã tạo ra và truyền cảm hứng cho chúng ta. Nó như việc chúng ta tập đi, bước, chúng ta ngã, rồi chúng ta lại đứng dậy và mạnh mẽ hơn. Hãy cùng thế giới xóa bỏ từ “Urban” trong văn hóa nghệ thuật để cùng nhau mang lại sự bình đẳng cho những người da đen.
Đăng kí E-mail để cập nhật và không bỏ lỡ các thông tin mới nhất từ chúng tôi.
